เพราะอะไรจึงเป็นเช่นนี้ ก็เพราะคนตายไม่รู้ว่าใครสั่งฆ่าเลยไม่คิดจะไปทำร้าย แต่คนตายโดนมือปืนยิงตายและจดจำได้ดีว่าเขาตายและต้องพลัดพรากจากลูกเมียก็เพราะมือปืน เขาเลยไม่อาฆาตคนสั่งฆ่าแต่ไปอาฆาตมือปืน แต่ทั้งคนสั่งฆ่าและมือปืนเองก็มีกรรมติดตัวที่จะต้องชดใช้จากการกระทำนั้นทั้ง 2 คน เพียงแต่มือปืนต้องชดใช้กรรมแล้วก็มีเจ้ากรรมนายเวรติดตามด้วย
นี่เองจึงเป็นสาเหตุว่าทำไมทหารที่ออกรบจึงมีกรรมมากแถมมีเจ้ากรรมนายเวรอีก เวลามาเจอกันก็ทำให้รู้สึกโกรธแค้นไม่ชอบขี้หน้า แต่ถ้าวิญญาณของเจ้ากรรมนายเวรเขายังไม่ไปเกิดมาเจอกัน เขาก็จำได้ทันทีว่าคนนี้เป็นคนฆ่าเขา เขาจึงติดตามคอยเอาคืนเมื่อมีโอกาส ทหารที่ตายในสนามรบเขาไม่ได้รู้สึกโกรธอาฆาตต่อแม่ทัพของศัตรูเพราะตอนตายแม่ทัพไม่ได้อยู่ด้วยเพียงแต่เป็นคนสั่งให้รบเท่านั้น
หรืออย่างเวลาที่คุณนายเจ้าของบ้าน สั่งให้คนใช้ไปจ่ายกับข้าวแล้วมาปรุงเป็นอาหารคาวหวานเพื่อใส่บาตร คุณนายตื่นไม่ทันเพราะไปงานเลี้ยงสังสรรค์จนดึกดื่น เลยให้คนใช้ทำการใส่บาตรแทน คนใช้ก็ทำอาหารใส่บาตรทุกวันด้วยความเต็มใจเพราะทำตามคำสั่งตามหน้าที่และชอบใจที่จะได้ใส่บาตร สรุปคนใช้ได้บุญมากกว่าคุณนายเสียอีก เวลาไปสวรรค์คุณนายไปเจอคนใช้อยู่วิมานที่ใหญ่กว่าสวยกว่า คุณนายก็เลยไม่เข้าใจเพราะเป็นคนสั่งให้ใส่บาตรแถมยังเป็นคนออกเงินด้วย แต่คุณนายลืมคิดไปว่าคนใช้เป็นคนออกแรงกายแรงใจไปจ่ายกับข้าว ตื่นแต่เช้ามาทำอาหาร ยืนรอพระเพื่อใส่บาตร รับพรจากพระ กรวดน้ำ …..
แล้วทำกรรมกับตัวเองก็เป็นกรรมด้วยหรือ ใช่ครับ เราทำอะไรกับตัวเราเองก็เกิดผลกระทบกับตัวเราเอง เช่นเราฆ่าตัวตายก็เป็นบาปในการฆ่าสัตว์ การกินเหล้าเสพยาเสพติดก็ทำให้ร่างกายขาดสติทำให้กายละเอียดมัวหมองก็เป็นบาป หรือการถือศีลปฏิบัติธรรมก็เกิดผลกระทบทำให้เรามีสติกายละเอียดสว่างผ่องใสเกิดเป็นบุญ
ประเด็นสำคัญของกรรมจึงเป็นเรื่องของ “ผลกระทบ” ที่คนหนึ่งทำไว้กับอีกคนหนึ่งหรือทำกับตัวเราเอง แล้วคนนั้นได้รับผลกระทบเกิดความพอใจ-ไม่พอใจขึ้นมานั่นเอง
แต่เรื่องของกรรมมันก็ยังมีเงื่อนไขอื่นๆ อีก กรรมเป็นเรื่องที่ซับซ้อน เช่น กรรมที่ไปทำกับคนไม่เท่ากับทำกับสัตว์ สัตว์เล็กไม่เท่ากับสัตว์ใหญ่ คนธรรมดากับพระ พระธรรมดากับพระโพธิสัตว์-พระพุทธเจ้า ฯลฯ ขึ้นอยู่กับผลกระทบนั้นมันไปกระทบกับผู้มีคุณธรรมบุญบารมีติดตัวมาแค่ไหน ถ้าไปเผลอทำกรรมเข้ากับ “โรงไฟฟ้านิวเคลียร์” ก็ซวยละครับ ขอพูดเตือนฝากไปถึงผู้ที่กำลังทำกรรมไม่ดีเอาไว้ โดยเฉพาะกับท่านพระโพธิสัตว์ครับ