เรื่องพญานาคชื่อจัมเปยยะ

ครั้งพระโพธิสัตว์เสวยพระชาติ เป็นพญานาคราช

ชื่อจัมเปยยะ แม้พระโพธิสัตว์พญานาคจัมเปยยะนั้น

จะได้ถูกหมอ ทรมานเบียดเบียนอยู่ ด้วยประการต่าง ๆ

ก็มิได้แสดงอาการแม้เพียงนึกขัดเคืองในใจ

ข้อนี้สมด้วยความบาลีในคัมภีร์จริยาปิฎกว่า

“ แม้ในชาติเป็นจัมเปยยะนาคราชนั้น

เราก็ได้ประพฤติธรรมจำอุโบสถศีล

หมองูได้จับเอาเราไปเล่นกลอยู่ ที่ประตูพระราชวัง

เขาประสงค์จะให้เราแสดง เป็นสีอะไร

คือจะเป็นสีเขียว สีเหลือง สีขาวหรือสีแสดแก่เรา

ก็คล้อยให้เป็นไปตามใจประสงค์ของเขา

เรามีความตั้งใจอยู่ว่า“ ขอให้หมองูจงได้ลาภมาก ๆ เถิด” และด้วยอานุภาพของเรา

เราสามารถที่จะบันดาลที่ดอนให้กลายเป็นน้ำก็ได้

แม้บันดาลให้กลายเป็นที่ดอนก็ได้ ถ้าเราจะพึงโกรธเคืองเจ้าหมอนั้น เราก็สามารถที่จะทำให้เขากลายเป็นเถ้าถ่านชั่วครู่เท่านั้น

แต่ถ้าเราจักตกอยู่ใต้อำนาจอกุศลจิตนั้น

เราก็จักเสื่อมจากศีล เมื่อเสื่อมจากศีลแล้ว

ความปรารถนาขั้นสุดยอด คือความปรารถนาเป็นพระพุทธเจ้าของเรา ก็จะไม่สําเร็จสมประสงค์”

#อุบายบรรเทาความโกรธประการที่ ๕

ด้วยพิจารณาถึงกรรม (๒๔๖] ก็แหละ

แม้โยคีบุคคล จะได้พยายามพร่ำสอนตนเองด้วยประการดังกล่าวมาแล้วก็ตาม

แต่ความโกรธแค้นก็ยังไม่สงบลง แต่นั้นโยคีบุคคลจงใช้วิธีพิจารณาถึงภาวะที่ตนและคนอื่น

เป็นผู้มีกรรมเป็นของแห่งตน ต่อไปในการพิจารณาถึงกรรมนั้น จงพิจารณาถึงภาวะที่ตนเองเป็นผู้มีกรรมเป็นของแห่งตน เป็นอันดับแรกดังต่อไปนี้

“ นี่แน่ะพ่อมหาจำเริญ!

เจ้าโกรธคนอื่นเขาแล้วจักได้ประโยชน์อะไร?

กรรมอันมีความโกรธเป็นเหตุของเจ้านี้

มันจักบันดาลให้เป็นไปเพื่อความฉิบหาย แก่เจ้าเองมิใช่หรือ?

ด้วยว่าเจ้าเป็นผู้มีกรรม เป็นของแห่งตน

มีกรรมเป็นทายาท มีกรรมเป็นกำเนิด

มีกรรมเป็นเผ่าพันธุ์ มีกรรมเป็นที่พึ่ง

เจ้าได้ทํากรรมสิ่งใดไว้ เจ้าจักต้องได้รับผลของกรรมนั้น

อนึ่ง กรรมของเจ้านี้ มันไม่สามารถที่จะบันดาลให้สำเร็จสัมมาสัมโพธิญาณ ปัจเจกโพธิญาณ

และสาวกภูมิได้ มันไม่สามารถที่จะบันดาลให้สําเร็จสมบัติอย่างใดอย่างหนึ่ง ในบรรดาสมบัติต่าง ๆ

เช่นความเป็นพระพรหม พระอินทร์ พระเจ้าจักรพรรดิและพระเจ้าประเทศราชได้เลย

ตรงกันข้ามกรรมของเจ้านี้ มักจักขับไล่ไสส่งให้เจ้าออกจากพระศาสนา แล้วบันดาลให้ประสบผลอันประหลาดต่าง ๆ เช่นทำให้บังเกิดเป็นคนขอทาน

กินเดนของคนอื่น หรือประสบทุกข์อย่างใหญ่หลวงเช่นทําให้บังเกิดในนรกเป็นต้น อย่างแน่นอน

หนังสือวิสุทธิมรรค

Comments

comments